Wiele polskich szkół sobotnich, z którymi współpracujemy, szuka nowych pomysłów, aby pomóc dzieciom w nauce czytania po polsku.
Nauczyciele w szkołach sobotnich mają bardzo ograniczoną ilość czasu na pracę z dziećmi - zazwyczaj jedno spotkanie w sobotę, trwające 3 - 4 godziny. To bardzo mało, czasem zbyt mało, żeby zagłębić się w zawiłości polskiej historii, albo żeby przeczytać dłuższy tekst w czasie zajęć. Dlatego w nauczaniu języka polskiego zawsze niezbędna jest systematyczna praca w domu, pomoc rodziców w zadaniu domowym, a zwłaszcza wspólne czytanie w domu z rodzicami. Aby rozbudzić w dzieciach miłość czytania, nie wystarczą 3 godziny tygodniowo w polskiej szkole, do tego trzeba po prostu często czytać, oraz zachęcać do samodzielnego czytania.
Ponieważ dla dzieci dwujęzycznych, język polski jest często drugim językiem, bardzo często słyszymy od rodziców i nauczycieli, że dzieci:
-nie potrafią czytać po polsku
-nie chcą czytać po polsku
-są zdenerwowane, gdy muszą czytać po polsku
-brakuje im motywacji do czytania po polsku
Warto zastanowić się, co czują dzieci, które przez cały tydzień uczą się w szkole angielskiej, a raz w tygodniu nakazujemy im przeczytać tekst pełen dwuznaków, zmiękczeń i trudnych zbitek spółgłoskowych. W takiej sytuacji dzieci naturalnie mogą odczuwać:
-niepewność – bo nie wiedzą, jak przeczytać ‘cz’ ‘dż’ ‘dź’
-strach – bo boją się, że nie będą potrafiły przeczytać tekstu
-frustrację – bo nie mogą przeczytać trudnego słowa
Od takiej sytuacji - niepewności i strachu - do miłości czytania po polsku droga może wydawać się daleka i niemożliwa. Dlatego tak ważne jest, żeby dobrać teksty odpowiednie do umiejętności i zainteresowań naszych dzieci. Pamiętajmy o tym, żeby zacząć od najprostszych tekstów, stopniowo zwiększając ich trudność. Jeśli wybierzemy tekst, który zainteresuje dzieci, np. Star Wars dla miłośników gwiezdnych wojen, to szansa na powodzenie jest dużo większa, niż jeśli narzucimy dzieciom, co mają czytać – dajmy im możliwość wyboru.
Szkolna biblioteczka, która istnieje w wielu szkołach sobotnich, to wspaniała recepta na regularne czytanie w domu, z rodzicami, a potem samodzielnie.
Jedną ze szkół, która stworzyła szkolną biblioteczkę, jest Polska Szkoła Szkoła Sobotnia im. Fryderyka Chopina w Bath. Zapytaliśmy Dyrektorkę szkoły, Iwonę Erturan, o zawartość szkolnej biblioteczki.
Dlaczego zdecydowaliście się na posiadanie szkolnej biblioteczki?
Iwona Erturan: Jak powiedziała Maria Dąbrowska „Książki i umiejętność czytania to jeden z największych wynalazków ludzkości.”.
Zdecydowaliśmy się na posiadanie biblioteki, ponieważ zależy nam na tym, aby nasi uczniowie czytali regularnie w domu.
Biblioteka w naszej szkole istnieje już od początku działalności i jest systematycznie powiększana. Obecnie liczy około 500 woluminów. Na początku były to książki ofiarowane przez rodziców naszych uczniów i przyjaciół szkoły.
W 2017 roku, od organizacji TuTuru, otrzymaliśmy trochę darmowych egzemplarzy książek co było wspanialym wsparciem i radością dla nas wszystkich. Dzieci bardzo się ucieszyły z własnych egzemplarzy kolorowanek Harry Potter, które mogły „na zawsze” zabrać do domu.
Uczniowie korzystają ze słowników podczas lekcji, odnajdują potrzebne informacje w encyklopediach, oraz regularnie wypożyczają książki do domu. Często wykonują samodzielne ilustracje po ich przeczytaniu, daje nam to informację, że książka się podobała, ale także że zrozumiały jej treść.
Jakie książki wybraliście do szkolnej biblioteczki i dlaczego?
IE: W naszej bibliotece mamy wiele różnych książek, koncentrujemy się na zbiorach dla dzieci, posiadamy także książki dla dorosłych, oraz pomoce dla nauczycieli, słowniki, encyklopedie, czy gry edukacyjne.
W księgarni Czytam i mówię po polsku, zakupiliśmy całe serie „Czytam Sam” oraz „Czytam Sobie”, które są bardzo popularne wśród naszych uczniów. Sa one także wspaniałą pomocą w rozwijaniu „odwagi” w czytaniu. Dzięki temu, że są to książki o różnym poziomie trudności, w zasadzie każdy uczeń może znaleźć coś dla siebie. Uczniowie czytają głośno z wyznaczoną do tego osobą dorosłą, która stara się jak najbardziej pomóc im poczuć się na tyle pewnie, aby zacząć czytać samodzielnie.
Nauczyciele często czytają uczniom w klasach, co sprawia wszystkim ogromną przyjemność.
Czy dzieci w Waszej szkole lubią czytać?
IE: Mamy nadzieję, że większość naszych uczniów lubi czytać książki, wielu chętnie je wypożycza, ale są też tacy którzy do biblioteki idą mniej chętnie, co spowodowane jest brakiem pewności siebie, ponieważ czytają słabiej. Zachęcamy ich do wybierania książek z mniejszą ilością tekstu. Samodzielne przeczytanie książki dodaje im pewności siebie. Wracają po kolejne. Seria „Czytam Sobie” jest wspaniałą pomocą w rozwijaniu „odwagi” w czytaniu. Oferuje trzy poziomy trudności. Poziom 1 jest dla dzieci rozpoczynających przygodę z czytaniem w języku polskim.
Poziomy 2 i 3 są trudniejsze, przeznaczone dla tych uczniów, którzy lepiej opanowali umiejętność czytania. Na okładkach książek znajduje się informacja dotycząca poziomu trudności danego tekstu. Dzieci cieszą się z tego, że mogą rozpocząć czytanie na kolejnych poziomach bardziej skomplikowanego tekstu.
Jak rodzice dzieci dwujęzycznych mogą pomóc dzieciom w nauce czytania po polsku?
IE: W nauce języka polskiego niezbędna jest systematyczna praca w domu, pomoc rodziców w zadaniu domowym, a zwłaszcza wspólne czytanie. Aby rozbudzić w dzieciach chęć samodzielnego czytania, nie wystarczą 3 godziny tygodniowo w polskiej szkole, rodzice mają tutaj wielkie zadanie do wykonania, do tego trzeba po prostu często czytać razem z dziećmi, oraz zachęcać je do samodzielnego czytania.
Najważniejsze, aby rodzice sami lubili czytać i dzieci powinny ich widzieć czytających :). To zachęci dzieci aby próbowały swoich sił w czytaniu po polsku.
Dziękujemy bardzo za rozmowę.
Jeśli wasza szkoła posiada szkolną bibliotekę (albo prowadzi inny projekt, którym pomaga dzieciom dwujęzycznym) i chcielibyście o niej opowiedzieć, zapraszamy do kontaktu emailowego, a my z przyjemnością opublikujemy waszą historię: czytamimowiepopolsku@gmail.com
Teraz biblioteczka zawierająca wszystkie 81 książkek z serii Czytam Sobie w specjalnej atrakcyjnej ofercie dla szkół (oferta dostępna dla klientów hurtowych). Zapraszamy!